Bedenk of je de e-mail verwacht
Laten we beginnen bij het begin: verwacht je de mail? Dat je telefoonprovider je een factuur stuurt over je telefoonabonnement valt te verwachten. Maar hoe zit het met een factuur van een bedrijf waar je helemaal geen zaken mee doet? Ook al gaat het om een professionele organisatie, wanneer je er geen zaken mee doet hebben ze je gegevens niet nodig en hoef je nergens voor te betalen.
Controleer het e-mailadres van de afzender
Het vervelende van nepmails? Ze lijken vaak verzonden te zijn door banken, bedrijven of organisaties die je als betrouwbaar beschouwd. In werkelijkheid is de identiteit van een organisatie overgenomen door een ‘fake’ partij in de hoop dat jij daarin trapt. Dezelfde naam is gebruikt, het logo en de stijl van de mail lijken te kloppen. Maar hoe zit het met het e-mailadres?
Heb je te maken spam, dan wordt er gemaild vanuit een vreemd e-mailadres of vanuit een afgeleide versie van de echte bedrijfsnaam. Dus zie je een raar e-mailadres, dan heb je waarschijnlijk te maken met phishing.
Links of bijlages? Klik er niet op!
Vind je een e-mail niet betrouwbaar? Klik dan nooit op de links in de e-mail of op de bijlage die is meegezonden. Doe je dit wel, dan wordt er mogelijk schadelijke software op je computer geïnstalleerd óf sluipt er een Cryptolocker (uitleg iets verderop) je computer binnen om computerbestanden te versleutelen.
Links
Je kunt controleren of een link in je e-mail betrouwbaar is door, zonder te klikken, je muis op de link te laten rusten. Het adres van de link verschijnt dan in beeld. Nu kun je bekijken of het om een vreemde of betrouwbare link gaat.
Bijlages
Is een bestand meegezonden als bijlage? Dan moet er een belletje gaan rinkelen. Met name ZIP-bestanden, voorzien van een PDF met virus, zijn erg populair onder oplichters. Virusscanners herkennen gevaarlijke ZIP-bestanden namelijk niet snel. Pas ook op bij de volgende extensies:
– Uitvoerbare bestanden: EXE, COM, BAT, PIF
– Documenten kunnen code bevatten: PDF, DOC(X)M, XLS(X)M, PPT(X)M
– Uitvoerbare systeembestanden: DLL, CPL, MSC, CMD
– Installatieprogramma’s en archieven: MSI, ZIP, CAB, RAR
– Screensavers: SCR (zijn ook programma’s!)
– Dubbele extensies: bijvoorbeeld ARCHIVE.DOC.EXE
Cryptoware
Bij Cryptoware (ook wel Cryptolocker) kunnen al je computerbestanden inclusief back-ups verloren gaan, omdat cybercriminelen je bestanden versleutelen. Om vervolgens weer toegang te krijgen tot je bestanden moet je losgeld betalen met de digitale munteenheid Bitcoin.
Ben je al de dupe geworden van Cryptoware? Probeer dan je bestanden terug te halen. Niet door te betalen.
Controleer taalgebruik en vormgeving
Staat een e-mail vol taal- en spelfouten, is de zinsopbouw incorrect of is de woordkeuze raar? Grote kans dat je te maken hebt met spam. Hackers opereren vaak vanuit andere landen. Door het gebruik van automatische vertaalmachines is het taalgebruik niet altijd juist. Ook de vormgeving kan te wensen overlaten (denk aan: rare afbeeldingen en/of logo’s met een lage resolutie).
Let op! Het taalgebruik en de vormgeving in nepmails wordt steeds beter. Houd de andere tips daarom ook in de gaten, wanneer de e-mail er goed en professioneel uit lijkt te zien.
Let op bij vragen naar je persoonsgegevens
Ontvang je een verzoek om je persoonsgegevens bij te werken? Ook dan moet je oppassen. Banken, verzekeringsmaatschappijen of overheidsinstanties vragen nooit via een e-mail naar je persoonsgegevens.
Twijfel je of het gaat om een betrouwbare partij? Neem dan contact op met het bedrijf om te controleren of ze je persoonsgegevens inderdaad nodig hebben. Natuurlijk wel door de contactgegevens van het bedrijf op het internet op te zoeken en niet uit de betreffende mail te halen.
Let op bij een alarmerende toon
De toon in e-mails van oplichters is bijna altijd alarmerend. Ontvang je bijvoorbeeld een e-mail met een ‘factuur’ die je zo snel mogelijk moet betalen? Raak niet in de stress. Oplichters hopen dat je door je gevoel van angst snel betaalt of vertrouwelijke gegevens achterlaat, zodat zij geld kunnen vangen.
Roept een e-mail een gevoel van urgentie op? Bekijk dan de andere tips om te controleren of het om een betrouwbare e-mail gaat.
Dealen met spamberichten
Je hebt je e-mailbericht gescand op de besproken tips en geconstateerd: dit is spam. En dan? Krijg je spam vaak binnen via hetzelfde onderwerp of e-mailadres, dan kun je de afzender of het onderwerp aanmerken als spam. Werk je in Webmail, dan kun je het mailtje verplaatsen naar de ‘JUNK’ map. Hierdoor belandt een volgende e-mail direct in de prullenbak en leert de mailserver de neppe van de echte mailtjes te onderscheiden.
Wat je in ieder geval niet moet doen:
Klik nooit op ‘afmelden voor deze e-mails’ in de spammail. Zo’n link kan je naar een virus leiden.
Reageer nooit op de ongevraagde berichten. Doe je dit wel, dan weet een spammer dat je de boodschap leest (het e-mailadres actief is) en probeert deze je via een andere weg alsnog in de val te laten lokken.
